Όταν ακούμε “ρομποτικά μέλη”, το μυαλό μας πηγαίνει σχεδόν αυτόματα σε προηγμένα προσθετικά μέλη που αντικαθιστούν κάτι που χάθηκε. Αλλά τι θα γινόταν αν η τεχνολογία δεν στόχευε στην αντικατάσταση, αλλά στην προσθήκη; Τι θα γινόταν αν μπορούσαμε να έχουμε έναν τρίτο αντίχειρα, έναν έκτο δάκτυλο ή ακόμα και έναν επιπλέον ρομποτικό βραχίονα;
Αυτό δεν είναι πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι το πεδίο του “Human Augmentation” (Ανθρώπινη Επαύξηση), και τα αποτελέσματα των πρώτων πειραμάτων είναι εκπληκτικά, όχι τόσο για τη ρομποτική, όσο για το τι αποκαλύπτουν για το ανθρώπινο μυαλό.
Το πιο διάσημο παράδειγμα είναι το “Third Thumb Project” από το University College London. Οι ερευνητές δημιούργησαν έναν 3D-printed, ελαφρύ “τρίτο αντίχειρα” που φοριέται στο χέρι, απέναντι από τον κανονικό αντίχειρα. Ο έλεγχός του είναι εκπληκτικά απλός: γίνεται ασύρματα, μέσω αισθητήρων πίεσης που τοποθετούνται κάτω από τα μεγάλα δάχτυλα των ποδιών. Πατώντας το δεξί πόδι, ο αντίχειρας κινείται προς μία κατεύθυνση, πατώντας το αριστερό, προς την άλλη.
Οι εθελοντές που εκπαιδεύτηκαν για λίγες μόνο ημέρες, κατάφεραν να εκτελέσουν πολύπλοκες εργασίες που απαιτούν δύο χέρια, χρησιμοποιώντας μόνο το ένα χέρι και τον ρομποτικό αντίχειρα—όπως το να χτίσουν πύργους με τουβλάκια ή να ανακατέψουν την τράπουλα.
Το πιο συναρπαστικό εύρημα, ωστόσο, ήρθε από τις μαγνητικές τομογραφίες. Πριν και μετά το πείραμα, οι εγκέφαλοι των συμμετεχόντων σκαναρίστηκαν. Μετά από μόλις πέντε ημέρες χρήσης του “Τρίτου Αντίχειρα”, η περιοχή του εγκεφάλου (στον κινητικό φλοιό) που αντιστοιχούσε στα δάχτυλα του χεριού είχε αρχίσει να “συμπιέζεται”, να αλλάζει, για να δημιουργήσει μια διακριτή νευρική αναπαράσταση για το… ανύπαρκτο βιολογικά μέλος.
Ο εγκέφαλός μας, με άλλα λόγια, δεν έχει έναν “καθορισμένο” χάρτη του σώματος. Έχει την εκπληκτική ικανότητα—γνωστή ως νευροπλαστικότητα—να αναγνωρίσει το ρομποτικό εξάρτημα ως αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού του. Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει τον δρόμο όχι μόνο για πιο έξυπνα προσθετικά μέλη, αλλά για ένα μέλλον όπου τα όρια μεταξύ ανθρώπου και μηχανής γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα, επιτρέποντας σε χειρουργούς, τεχνίτες ή αστροναύτες να ελέγχουν επιπλέον μέλη για εργασίες πέρα από τις ανθρώπινες δυνατότητες.
